Εργογόνα βοηθήματα

Συμπληρώματα διατροφής στο ποδόσφαιρο! (photos)

Δυστυχώς, όμως, πολλά ευρείας κυκλοφορίας διατροφικά σκευάσματα περιέχουν απαγορευμένες φαρμακευτικές ουσίες στη σύσταση τους χωρίς να αναγράφεται στην εμπορική συσκευασία του προϊόντος και εμφανίζουν λιγότερο αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο και κανονισμούς σε ο,τι αφορά την παραγωγή, τη σύσταση, την καθαρότητα και την αναγραφή παρενεργειών σε σύγκριση με τα φαρμακευτικά θεραπευτικά σκευάσματα. Η βιβλιογραφία αναφέρει ότι το 76-100% των ποδοσφαιριστών κάνουν χρήση μη απαγορευμένων εργογόνων σκευασμάτων ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στον γενικό μη-ασκούμενο πληθυσμό κυμαίνεται περίπου στο 40%.

football-top

Τα εργογόνα βοηθήματα αποτελούν ουσίες και μεθόδους που βελτιώνουν την ικανότητα παραγωγής σωματικού έργου και αθλητικών επιδόσεων και διακρίνονται στα απαγορευμένα φάρμακα και μεθόδους (doping) και στα μη απαγορευμένα εργογόνα βοηθήματα. Το πιο διαδεδομένο ίσως μη απαγορευμένο εργογόνο βοήθημα στο ποδόσφαιρο και στον αθλητισμό γενικότερα είναι η μονοϋδρική κρεατίνη που χρησιμοποιείται κυρίως για την ταχύτερη υπερπλήρωση των αποθηκών της φωσφοκρεατίνης. Η κρεατίνη χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης (1992) από την ομάδα του κλασικού αθλητισμού της Μεγάλης Βρετανίας, στα αγωνίσματα ταχύτητας και πραγματοποιείται ευρεία χρήση της από αθλητές του συνόλου σχεδόν των ταχυδυναμικών αθλημάτων. Ωστόσο, περιορισμένες είναι οι πληροφορίες αναφορικά με τις επιπτώσεις στην υγεία από την μακροχρόνια λήψη ή κατάχρηση σκευασμάτων κρεατίνης, ιδιαίτερα για τη δράση της στο μυοκάρδιο και τη νεφρική λειτουργία (η κρεατίνη μεταβολίζεται σε κρεατινίνη πριν αποβληθεί με τα ούρα). Μέχρι σήμερα αξιόπιστες έρευνες που να μελετούν τις επιπτώσεις στην υγεία από την μακροχρόνια λήψη (άνω των 5 ετών) σκευασμάτων κρεατίνης δεν υπάρχουν. Συστήνεται πάντως, οι ποδοσφαιριστές με ιστορικό νεφρικής δυσλειτουργίας να αποφεύγουν οπωσδήποτε την λήψη κρεατίνης λόγω του άμεσου κινδύνου από τη συσπειρωμένη επιβάρυνση των νεφρών.

Το β-υδροξύ-β-μεθυλβουτρικό (HMB) ένα από τα πιο διαδεδομένα διατροφικά συμπληρώματα για την αύξηση της μυικής μάζας, είναι βιοενεργός μεταβολίτης που προέρχεται από τον καταβολισμό του βασικού αμινοξέος με διακλαδιζόμενη άλυσσο λευκίνη και εικάζεται πως συμβάλει στον περιορισμό της απώλειας πρωτεϊνών κατά το στρες, αναστέλλοντας τον καταβολισμό τους. Οι πιθανές παρενέργειες από την μακροχρόνια χρήση του παραπάνω συμπληρώματος δυστυχώς, δεν έχουν ακόμη επαρκώς μελετηθεί. Αναφορικά με το αλκοόλ, η έρευνα δεν έχει τεκμηριώσει συγκεκριμένη εργογόνο δράση του στην μυική δύναμη, την αναερόβια ισχύ ή την αθλητική απόδοση σε αερόβιες δραστηριότητες. Το αλκοόλ καταστέλλει την ικανότητα του ήπατος να συνθέτει γλυκόζη από μη υδατανθρακικές πηγές μέσω της γλυκονεογέννεσης, οδηγεί σε ταχεία μείωση της συσταλτικότητας του μυοκαρδίου, προοδευτική εγκατάσταση υπατικής κίρρωσης, εμφάνιση πνευμονικής εμβολής ή ακόμη και θανάτου του χρήστη. Αξίζει να σημειωθεί πως σε κάποια άλλα αθλήματα το αλκοόλ περιλαμβάνεται στον κατάλογο απαγορευμένων ουσιών (όπως στον μηχανοκίνητο αθλητισμό κ.α).

supplementsforteenagers

Μεγάλος αριθμός μελετών έχει διερευνήσει τον υποτιθέμενο ρόλο των βιταμινών στην ενίσχυση της αθλητικής απόδοσης και η χρήση συμπληρωμάτων βιταμινών, πολλές φορές δε σε μεγαδόσεις, είναι πολύ διαδεδομένη μεταξύ των ποδοσφαιριστών. Βιβλιογραφικά δεδομένα που να πιστοποιούν ότι  η λήψη συμπληρωμάτων βιταμινών πάνω από τη συνιστώμενη ημερησία δόση αποβαίνει προς όφελος του ποδοσφαιριστή, δεν υπάρχουν. Οι ποδοσφαιριστές με επαρκή πρόληψη βιταμινών  μέσω ενός ισορροπημένου διαιτολογίου  δεν αποδεικνύεται ότι βελτιώνουν σημαντικά την απόδοση τους λαμβάνοντας  πρόσθετα σκευάσματα βιταμινών. Αντίθετα, υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι για την υγεία από υπερδοσολογία βιταμινών, ιδιαίτερα όταν αυτή πραγματοποιείται συστηματικά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ειδικότερα, μεγαδόσεις νιασίνης έχουν ενοχοποιηθεί για γαστρικό έλκος , ενώ η Β6 εμφανίζει τοξικές επιδράσεις στον οργανισμό. Ακόμα και η υδατοδιαλυτή βιταμίνη C, η οποία θεωρείται ότι σε φυσιολογικές δόσεις δρα ως εκκαθαριστής ελευθέρων ριζών (αντιοξειδωτικός παράγοντας) σε ορισμένες περιπτώσεις όπως επί υπερδοσολογίας έχει υποστηριχθεί ότι είναι δυνατόν να προάγει την οξείδωση. Οι διαταραχές της υγείας είναι ακόμη σοβαρότερες από την κατάχρηση λιποδιαλυτών βιταμινών (A, D, E, K) οι οποίες μπορεί να αποβούν ιδιαίτερα τοξικές για τον οργανισμό ακόμη και σε μόλις τριπλάσια δόση από την συνιστώμενη ημερήσια πρόληψη. Η αποβολή τους είναι αργή και μεγάλες ποσότητες συγκεντρώνονται στο ήπαρ και στο λιπώδη ιστό. Υπερδοσολογία βιταμίνης Α μπορεί να προκαλέσει γενικευμένη καταβολή, ναυτία, πόνο στις αρθρώσεις και ηπατικές βλάβες, ενώ υπερδοσολογία βιταμίνης D συχνά συνοδεύεται από απώλεια μυικού τόνου, γαστρεντερικές διαταραχές , εναπόθεση ασβεστίου στους νεφρούς κ.α.

Η αλόγηστη πρόληψη σκευασμάτων σιδήρου, ιδιαίτερα από άρρενες ποδοσφαιριστές χωρίς την ύπαρξη σιδηροπενίας ή σιδηροπενικής αναιμίας, είναι δυνατό να οδηγήσει σε υπέρμετρη φόρτιση του οργανισμού με μεγάλες ποσότητες και πληθώρα διαταραχών όπως καταστροφή των ενδοκρινών αδένων, κίρρωση του ήπατος, διαταραχές από το πεπτικό σύστημα κ.α., σύνολο διαταραχών γνωστότερο ως αιμοχρωμάτωση, μία παθολογική κατάσταση που χρίζει ιδιαίτερα σοβαρής ιατρικής αντιμετώπισης που απαιτεί μέχρι και ολική εξωσωματική κυκλοφορία του αίματος για απομάκρυνση της περίσσειας σιδήρου.

Η πρόσληψη σε υπερβολικές δόσεις ενός θρεπτικού ή και μη, διατροφικού συστατικού μπορεί να εμποδίσει την ομαλή απορρόφηση και τον μεταβολισμό άλλων συστατικών τα οποία καταναλώνονται σε φυσιολογικές δόσεις.

Από το βιβλίο “Ανθρώπινη απόδοση και υγεία στο ποδόσφαιρο”

Συγγραφείς: Νικόλαος Κουτλιανός – Χρήστος Χρηστούδης

Εκδόσεις: sportbook.gr

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

ΗΠΑ

“Δεν ήθελα να φύγω από την Μπαρτσελόνα” – Ανακοίνωσε…...

Ο Αργεντινός αστέρας αναφέρθηκε στην απόφαση του να αποχωρήσει από τη Μπαρτσελόνα, αλλά και το πότε θα...
Εθνική Ανδρών

“Δεν είναι αποτυχία, είναι βήματα προς την επιτυχία”!

Η Εθνική μας ομάδα δεν κατάφερε να προκριθεί κόντρα στη Γεωργία, με αποτέλεσμα να επικρατεί απογοήτευση. Ο Οδυσσέας...
ΠΑΟΚ

“Ενα εξωπραγματικό ταλέντο”!

Ο Προπονητής του ΠΑΟΚ μίλησε για το μεγάλο του ταλέντο, λέγοντας τα καλύτερα λόγια. Ο Ραζβάν Λουτσέσκου έκανε...
Παναθηναϊκός

Τσεκάρει ταλέντο της Φενέρ ο Παναθηναϊκός!

Ο Παναθηναϊκός φέρεται να τσεκάρει την περίπτωση του νεαρού Τούρκου ποδοσφαιριστή, που ξεχώρισε ο Φατίχ Τερίμ. Όπως υποστηρίζει...
UEFA

Νέοι τρόποι διεξαγωγής για τις Ευρωπαϊκές διασυλλογικές διοργανώσεις της...

Η έκδοση 2024/25 του UEFA Champions League θα έχει νέα μορφή. Εξηγούμε τι θα αλλάξει, τι θα...